Trouwen en een geregistreerd partnerschap zijn bijna hetzelfde. Toch zijn er een paar verschillen. Voor beide geldt sinds 2018 een beperkte gemeenschap van goederen. Met voorwaarden kunt u zelf extra zaken regelen. Bijvoorbeeld als u bezittingen tijdens het huwelijk of partnerschap apart wilt houden of als u een eigen zaak heeft. Voor het opstellen van huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden gaat u naar de notaris. De notaris kan u advies geven over wat in uw situatie handig is om vast te leggen. De voorwaarden zijn actief op het moment van trouwen of geregistreerd partnerschap. Deze voorwaarden kunt u het beste vastleggen vóór uw huwelijk of geregistreerd partnerschap. Dan is er namelijk nog geen gemeenschappelijk bezit ontstaan. Maar het is ook mogelijk om ná uw trouwen of partnerschapsregistratie voorwaarden op te stellen.
Beperkte gemeenschap van goederen
Wie niets vastlegt, sluit automatisch een huwelijk of geregistreerd partnerschap in beperkte gemeenschap van goederen.
Wat betekent de beperkte gemeenschap van goederen?
Algehele gemeenschap van goederen
Vóór 2018 trouwden mensen automatisch in algehele gemeenschap van goederen. Bent u in 2017 of eerder getrouwd dan zijn alle bezittingen en schulden van u samen. Dus ook de bezittingen en schulden die u vóór het trouwen zelf had. Dat blijft zo, ook al is de wet intussen veranderd. Als u nu trouwt of een partnerschap aangaat, is het nog steeds mogelijk om te kiezen voor de algehele gemeenschap van goederen. Dat kunt u regelen via huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden bij de notaris.
Belangrijke verschillen tussen het huwelijk en een geregistreerd partnerschap:
Overlijden
Als één van u overlijdt, bent u automatisch erfgenaam van uw echtgenoot of partner. Tenzij die in een testament iets anders heeft bepaald. Ook de eigen kinderen zijn automatisch erfgenaam, al krijgen zij pas hun deel als beide partners zijn overleden.
Bij samenwonen heeft de wet niets voor u geregeld. Met een samenlevingsovereenkomst maakt u samen afspraken. U bepaalt zelf wat u hierin vastlegt. Als u gaat samenwonen, is uw relatie niet officieel vastgelegd. Er gelden geen rechten en plichten naar elkaar. Wat van u is, blijft van u. Maar hoe gaat het als u samen spullen koopt? En wie krijgt die spullen als u uit elkaar zou gaan of wanneer een van u beiden overlijdt? Samenwonen heeft ook bijvoorbeeld gevolgen voor uw belastingaangifte. Zonder samenlevingsovereenkomst bent u niet voor alle belastingen fiscale partners, waardoor u meer erfbelasting betaalt. En wilt u dat uw partner recht op partnerpensioen krijgt? Dan vraagt uw pensioenfonds ook om een samenlevingsovereenkomst.
Als u overlijdt, is uw partner niet automatisch uw erfgenaam. Dat is uw naaste familie. Zonder testament gaan uw deel van het huis en al uw bezittingen naar hen. Met een testament kunt u aangeven wie uw persoonlijke en gezamenlijke bezittingen erft. U kunt hierin dus ook vastleggen dat uw partner naast de gezamenlijke bezittingen, ook uw persoonlijke spullen en spaargeld erft. Een testament is een persoonlijk document dat u opstelt bij de notaris.
Als u geen testament heeft dan regelt de wet wie uw erfgenamen zijn en hoe uw nalatenschap wordt verdeeld. Met een testament bepaalt u zelf wie uw erfgenamen zijn en hoe uw nalatenschap wordt verdeeld. Ook kunt u beschermingsmaatregelen opnemen voor bijvoorbeeld de langstlevende en/of uw kinderen.
Omdat u nu nog niet weet wat het leven brengt, kunt u in een testament voor verschillende situaties verschillende wensen opnemen. U beschrijft bijvoorbeeld wat er met uw bezit moet gebeuren in een situatie waarin u wel of geen kinderen heeft. Of in een situatie waarin uw partner na uw overlijden hertrouwt. Bekijk hier wie volgens de wet uw erfgenamen zijn. 10 redenen om een testament op te stellen
10 redenen om een testament op te stellen
Stel: u moet voor enige tijd naar het ziekenhuis en u weet niet hoe u er na de operatie aan toe bent. Of u woont voor langere tijd in het buitenland. Of u wordt een dagje ouder. Dan neemt de kans toe dat u afhankelijk wordt van anderen voor huishoudelijk werk, verzorging of financiële zaken.
Wie gaat over uw financiële zaken als u dit zelf niet kunt? In wie hebt u het volste vertrouwen? Laat alles op tijd volgens uw wensen en behoeften vastleggen. Dat kan met een levenstestament.
Een levenstestament is iets anders dan een testament, waarin u aangeeft wie wat van u erft na uw overlijden. In een levenstestament staan uw wensen voor de situatie waarin u door ziekte of ongeval uw zaken niet meer zelf kunt regelen. Ook legt u hierin vast wie namens u beslissingen mag nemen als u daar zelf niet meer toe in staat bent. Deze persoon is een vertegenwoordiger, ook wel gevolmachtigde genoemd.
Heeft u geen levenstestament laten opstellen en bent u daar niet meer toe in staat, dan stelt de kantonrechter een mentor, bewindvoerder of curator aan die uw zaken behartigt. Op deze benoeming heeft u dan geen invloed meer. Met een levenstestament houdt u wel zelf de regie.
Uit elkaar na samenwonen
Voor het beëindigen van uw relatie is het niet nodig om naar de notaris te gaan. Bent u samen eigenaar van uw huis en wilt u dat één van u eigenaar wordt, dan moet u dit wel door de notaris laten aanpassen. Maak ook afspraken met de bank over uw hypotheekschuld. Zorg dat de persoon die vertrekt niet meer aansprakelijk is voor deze schuld. Bespreek samen met uw partner welke afspraken in uw overeenkomst staan over de bezittingen en schulden en bepaal wie wat meeneemt. Denk ook aan het aanpassen van uw testamenten. Informeer ook de Belastingdienst en pensioenfondsen dat u uit elkaar bent.
Uit elkaar na een huwelijk
Getrouwde stellen kunnen hun huwelijk alleen door een rechter laten ontbinden. Voor het officiële einde van een huwelijk is ook altijd een advocaat nodig. Partners kunnen een gezamenlijke of ieder een eigen advocaat inschakelen.
Uit elkaar na een geregistreerd partnerschap
Een geregistreerd partnerschap kan via de notaris of een advocaat worden beëindigd. Dan moeten beide partners het wel op alle vlakken met elkaar eens zijn. Is dat niet het geval, of zijn er minderjarige kinderen in het spel, dan moet de rechter er toch aan te pas komen.
Na het beëindigen van de relatie blijven ouders een zorgplicht hebben voor hun kinderen. Beide ouders houden het gezag, tenzij de rechter anders bepaalt. Zijn de kinderen nog minderjarig, dan moeten de ouders een ouderschapsplan opstellen. Als het niet lukt om het samen eens te worden over de kinder- en partneralimentatie, wordt dit via de rechter geregeld.
